Gambia november 2023
November in Belgie was zooo koud, en zooooo nat, dat we snakten naar wat zon. Een weekje Canarische eilanden leek een optie maar toen ik naar het weer voor eind november keek viel dat wat tegen, wel kans op 23 graden maar ook veel kans op koud slecht weer, en aangezien we nooit veel geluk hebben met het weer op vakantie zag ik het al gebeuren….
Wat verder zoeken en ik vond een geweldige aanbieding van Corendon, naar Gambia in Afrika, in een resort aan zee, all in, met ZONZEKERHEID, 33 graden, zeewater 28 graden, gewoon perfect, dus last minute geboekt.
En dan direct ook een spoed vaccinatie tegen gele koorts gaan halen, en een paar doosjes anti malaria pillen.
Ondertussen wat gelezen over dat land, het blijkt behoorlijk veilig te zijn, vriendelijke mensen, ze noemen het ook de smiling coast of Africa, maar wel straatarm, wees niet zuinig met fooien. En Afrika is anders, verwacht geen grote luxe, verwacht chaos, verwacht vriendelijke mensen maar zonder haast als er iets moet gebeuren.
Het land ligt op het meest westelijke puntje van Afrika en is raar van vorm, het ligt omgeven door Senegal, aan 3 kanten, de 4e kant is dan de Atlantische oceaan.
The smiling coast of Africa
Woensdag, 22 november
We moesten om half 8 ‘s morgens van Schiphol vertrekken dus we hadden eerst een nachtje bij Pol gelogeerd, moesten toch nog om 4h opstaan want nog naar de shuttleparking en minstens 2h vantevoren op het vliegveld zijn.
Maar alles lukte en wij met een vlucht van Corendon op weg naar Gambia.
We hadden wind mee en landden een uur vroeger dan verwacht op Banjul, de hoofdstad van Gambia, waar ik voordien nog nooit van gehoord had.
Chaos op het vliegveld(je) toen ons vliegtuig vol toeristen aankwam, rijen om de inkomsttax te betalen, 20€ de man, niet goedkoop, en nog eens bij vertrek ook, wat we alvast betaald hebben. Maar goed, dat wisten we vantevoren, daar hadden we op gerekend en speciaal briefjes van 20 meegenomen.
De paspoortcontrole was helemaal een feest, vingerafdrukken, foto’s gemaakt, het duurde allemaal nogal, maar we kwamen erdoor.
Toen stond iemand van Corendon op ons te wachten en verdeelde ons over 3 bussen voor de verschillende hotels, het liep allemaal gesmeerd.
De warmte sloeg je wel tegemoet zodra je de hal van het vliegveld buiten kwam, het verschil met toen we instapten in Amsterdam was gigantisch, van 5 graden naar 34 graden!
Maar we waren in Afrika en wij dus op weg.
We reden eerst over een geasfalteerde weg maar gingen toen over naar een aarden weg van rood zand, naast een grote nieuwe weg die ze aan het aanleggen zijn, stof overal, de auto’s die er geparkeerd stonden zaten onder een dikke laag rood stof.
We hobbelden dus langs kraampjes met fruit, met lederwaren, met kleren, het verkeer is vrij chaotisch maar niemand rijdt hard en er is geen ruzie.
En toen kwamen we bij het Kalimba resort aan, prachtig hotel om te zien, direct aan zee, precies zoals op de foto’s.
Ik gaf mijn voucher af, het meisje keek ernaar en riep de manager erbij, dus ik begon al een klein beetje in paniek te raken.
Maar nee, wat bleek, ik had op het reservatieformulier om een rustige kamer gevraagd, ver van lawaai en animatietoestanden, en daarom hadden ze dus besloten om ons in het naastgelegen resort Tamala onder te brengen.
En dat niet alleen, we kregen direct een super upgrade. De oorspronkelijke aanbieding was een kamer op een verdieping, aan de achterkant.
En nu kregen we: een kamer op de begane grond, met eigen terras, met eigen zwembad, 'a swim up pool', EN direct aan en dus met uitzicht op palmen en de oceaan….. Een droom gewoon, de sjiekste kamers die er zijn, ik lig hier dit dus te schrijven op ons terras, op een ligbed, aan het zwembad, met uitzicht op zee, en uiteraard met blauwe lucht, als dat niet genieten is… We waren allebei dan ook helemaal super excited. Ik zei nog tegen die man: wat leuk, we waren dit jaar 35 jaar getrouwd, dit is geweldig voor ons jubileum, en dat is het ook, een super extra in dit jubileum jaar.
Toen we hier aankwamen was het net half 3 geweest, de lunch was net opgeruimd, maar we konden wel snacks krijgen bij de bar, vanaf 16h.
Dus zodra we geïnstalleerd waren, frisse douche genomen, alles bewonderd, de kamer is mooi, groot en keurig, mooie badkamer, mooie kleedkamer met kasten en ijskast, prachtig hemelbed, en het terrein is dan ook zo mooi, met tuinen vol bananenbomen, zwembaden en ligbedjes, de restaurants, alles geweldig, zijn we wat gaan eten want we hadden ondertussen wel honger.
Zalige komkommersandwiches, vers fruit spiesjes, plakken cake, nuggets, zoveel als je wil. Een lekkere coctail Cuba Libre erbij genomen, met behoorlijk wat rum erin. Ze waren behoorlijk sterk dus zijn we overgestapt op mocktails, 2 soorten fruitsap met sprite, en die waren ook heel lekker.
Kortom, alles was even geweldig en prachtig en fantastisch.
We zijn dan nog een strandwandeling gaan maken, Jan is zelfs nog even de zee in geweest, die best warm was, en toen was het etenstijd.
Tenminste, we hebben eerst nog een schitterende spectaculaire zonsondergang gehad, echt prachtig die kleuren.
Het avondeten was niet in de eetzaal deze keer maar er was een zeer zeer uitgebreide BBQ op het strand, met allerlei salades en vlees, en groentes, en sauzen, en een enorm uitgebreide tafel met desserts.
We zaten rond een open plek waar er een Afrikaanse show werd gegeven, muzikanten met djembes, trommels en xylofoons terwijl er een paar jongens een voorstelling gaven, een combinatie van worstelen en judo, zoiets. Mij deed het niet zoveel, niet echt mijn ding, ik vond de dansers die daarna kwamen wel veel leuker.
Maar opeens ging bij mij het licht uit, ik was doodmoe, bijna niet geslapen, maar 1,5h. en dan zo’n dag vol met van alles, ik was op, dus we hebben het eten en de show verder gelaten en zijn dus maar in bed gekropen en ik sliep binnen de 2 minuten.
Donderdag 23 november
Na een zalige nacht slapen werd ik vroeg wakker, rustig opgestaan, wat buiten gezeten, er was een lichte sluierbewolking maar die trok al snel op, weer strakblauwe lucht en het was natuurlijk ook gewoon lekker warm.
Het ontbijtbuffet was geweldig, zeer uitgebreid, van alles wat je wou, ter plekke wafels gebakken, vers fruit voor je gesneden, koffiekoeken, tot zelfs warm eten toe, we namen een lekkere gevulde omelet bij het egg station en nog wat van het een en ander maar niet teveel, want je overeet je snel bij zulke uitgebreide buffetten.
Om 10 voor 10kwam een bus ons ophalen die ons naar een ander hotel bracht voor de welkomstmeeting van Corendon. De reisleidster Liana, die hier al 27 jaar woont, vertelde over de Do’s en don’ts, gaf tips, mensen van de touroperator African adventures speelden een toneelstukje hoe om te gaan met hustlers en opdringerige verkopers, en ze gaven uitleg over de verschillende activiteiten en tours die we konden doen.
Die waren echt wel niet goedkoop, minstens 50-65€ de man, we hebben dan ook maar zuinigjes voor 2 dingen ingeschreven, zondag heel vroeg gaan we kayakken en vogels spotten, en dinsdag gaan we met een 4x4 de jungle in, het echte Gambia bekijken, want dit luxe resort is natuurlijk niet representatief.
Terug in het hotel was het alweer tijd voor de lunch, alweer een uitgebreid buffet waar we ons weer hebben ingehouden, de keuze was weer enorm. Ze bakten verse calamares met groenten voor ons, wat heel lekker was en deze keer ook een dessertje genomen, daar was ik gisteren niet eens meer aan toegekomen omdat ik zo moe was.
Na de lunch, op weg naar onze kamer kwamen we de man tegen die ons gisteren onze kamer had gewezen. Hij zei dat ik eerst, alleen, naar onze kamer moest, Jan moest nog wachten.
Enfin, ik dus naar daar, en het was een deja vu van Vietnam, ze hadden het bed prachtig versierd, mooie zwanen van handdoeken, met bloemblaadjes en takjes Happy Anniversar 35 geschreven, bloemblaadjes overal, ik moest zo lachen, en tegen dan was Jan daar ook, die had heel langzaam mogen volgen. Het was zo schattig, Jan is hem en ook het kamermeisje die het effectief gedaan had nog maar wat fooi gaan geven, en ik heb hem later ook nog uitbundig bedankt en zelfs een knuffel gegeven.
Daarna zalig op ons terras gelegen, wat gezwommen in ons zwembad, een strandwandeling gemaakt, nog wat lekkers gaan halen bij de bar, pannenkoekjes en smoutebollen, samen met een cuba libre, en toen was het alweer tijd om naar Kalimba te gaan, het hotel hiernaast, waar we eigenlijk zouden zitten want de reisleidster kwam daar met de vouchers voor de uitstapjes. Zondag worden we om kwart over 6 (‘s morgens!) opgehaald om te gaan kayakken, dat wordt vroeg opstaan.
Maar we rusten nu alvast goed uit, liggend op ons terras, met dat prachtige uitzicht.
Wat een geweldig luxeleven hebben wij, we zijn zo bevoorrecht dat we dit zomaar mogen meemaken. Ik voel me wel nogal schuldig dat wij hier zo luxe zitten terwijl de mensen hier straatarm zijn, we zijn dan ook best gul met fooien.
En dan nog, gul, het grootste biljet hier is 200 dawesi, omgerekend is dat 3€, dus dat gulle is nog heel relatief. Fooien zijn anders niet verplicht maar worden uiteraard wel gewaardeerd.
Vrijdag 24 novmber
Lekker geslapen, super de luxe ontbeten, wat op ons terras gezeten en genoten van het geweldige uitzicht en het zalige weer, de blauwe lucht en de ruisende zee, dat gaat niet vervelen.
Tijdens het ontbijt zagen we gigantisch veel grote vogels overvliegen, gieren waren het. We stonden ze te filmen toen iemand van de staff ons vroeg of we geïnteresseerd waren, ja dus, en hij toonde ons toen een voederplaats ergens op het terrein, hopen gieren en wouwen zaten daar, heel indrukwekkend om te zien.
Daarna ben ik op het strand gaan liggen met een boek, alleen, want dat is niet echt Jan zijn ding, hij bleef op het terras. Ik lag lekker op een ligbed, zicht op zee, met mijn hoofd in de schaduw van een leuke strooien parasol en heb zalig liggen lezen, het was heerlijk.
Onze kamer werd schoongemaakt terwijl we buiten zaten, we hebben een vast kamermeisje, Ayda. En ook vandaag heeft ze weer haar best gedaan en ons bed helemaal versierd met bloemblaadjes en de handdoeken in een speciale vorm. Ze zei iets van dat ze dat de hele week voor ons ging doen, dat hoeft nou ook weer niet maar nee zeggen is natuurlijk ook lullig, en we hebben dus maar weer heel enthousiast gereageerd op haar creatie van vandaag (en uiteraard fooi gegeven)
Geluncht, alweer een schitterend en lekker buffet, ik had een lekkere chicken lemon soup, en wat taartjes als dessert, door de warmte heb ik niet zo’n honger (denk ik).
Vanmiddag hebben we, na wat gezwommen te hebben in ons zwembad (best wel behoorlijk fris) onze wandelschoenen aangetrokken en zijn het resort uitgelopen, we gingen naar de Senegambiastrip, de bekende uitgangsbuurt vol clubs en restaurantjes.
We weigerden de taxi’s die ons werden aangeboden, zelfs iemand gratis (!) en liepen over de stoffige weg richting de strip, langs allerlei kraampjes en verkopers. Hoe vaak we vandaag ‘no thank you’ hebben gezegd is niet te tellen. De weg was moeizaam, stoffig en langs de kant moesten we vaak over allerlei obstakels klauteren maar we kwamen er, het was maar 3 km lopen.
We hebben nog geld gewisseld in een kantoor en zijn de Gambia Craft Market binnen gestapt maar ook snel weer buiten, veel kralen kettingen en houtsnijwerk maar vooral veel opdringerige verkoopsters, en daar werd ik heel zenuwachtig van, ik wil op mijn gemak kijken. Jan heeft wel nog een hoedje gekocht, voor 5€, na wat onderhandelen.
Die strip zelf, ach, niet echt iets voor ons, veel restaurantjes, het rook er vaak wel heel lekker, maar honger hadden we toch niet, en clubs zijn niet echt iets voor ons.
We hebben wel een ijsje gekocht, de eerste deze vakantie, en hij was ook lekker, maar wel best duur, 2€ voor een bolletje, niet goedkoop voor hier.
Daarna zijn we via een raar klein weggetje doorgestoken naar het strand en via daar weer terug gelopen naar het hotel, en dat ging heel soepel, best trots op onszelf dat we het allemaal zo vlot vonden, en we raken ervaren in het vriendelijk maar beslist afwimpelen van alle verkopers van kleren, tassen, fruit, drankjes, en verhuurders van van alles.
Terug hier lekker genoten van ons terras en het zalige uitzicht, en dan weer eens het avondbuffet gaan bekijken. Dat is elke dag anders, vandaag hadden ze ook pizza en spaghetti, maar ik hou het beschaafd, 1 keer iets opscheppen, en geen tweede keer terug, tenzij voor een dessertje, die hier lekker zijn.
Het is ook wel luxe zo’n all in, drinken wat en zoveel je maar wil, ik heb 2 glazen witte wijn gedronken, terwijl de ober maar bleef komen vragen of ik nog meer wilde.
Wel nog een Cuba Libre meegenomen naar onze kamer, de helft van het glas was rum, daar zijn ze niet zuinig mee, en die was dus best sterk.
En vanavond wat rustig zitten lezen op ons terras.
So far is het de ideale mix van iets te gaan doen, en rustig genieten, een geweldige vakantie tot nu toe. Benieuwd naar de rest, wat gaan we nog meemaken. We kwamen hier voor een luiervakantie maar nu we hier zijn willen we toch graag ook wat meer van Gambia zien, en alleen maar de hele dag op een ligbed liggen is toch niet echt ons ding.
Zaterdag 25 november
Vanmorgen rustig opgestaan, ontbeten en ons klaar gemaakt om naar monkey forest te gaan. Dat is 4 km verder op en we namen dan ook een taxi, een van de groene taxi’s die hier voor de deur staan, en we reden over dezelfde stoffige weg waar we gisteren nog gelopen hebben. In maart 2024 is hier een belangrijke islam conferentie en dan moet de weg klaar zijn, maar voorlopig is het afzien, de chauffeur zat er ook wel op te wachten want dit is niet goed voor zijn auto, dat gehobbel en dat stof.
Enfin, wij binnen in monkey forest, na eerst door de manager een heel verhaal voorgeschoteld te krijgen, hij wilde ons ook een gids aansmeren maar ik had gelezen dat dat niet nodig was, dus wij met een zak nootjes en een zak bananen dat bos in. Al gauw zagen we de eerste op het pad zitten, en toen nog veel veel meer. Er waren 2 soorten, rode en groene (aldus de manager) en eigenlijk ook een nieuwe soort want ze hadden onderling ook gekweekt.
Die beestjes waren super schattig allemaal, heel anders dan die krengen in Bali. Deze waren vriendelijk en beleefd en namen het eten aan uit je handen in plaats van het te jatten.
Er waren moeders met babies, er waren overal apen en het was een feest. Ik zat op de grond met een hele troep om me heen, eten uit te delen, en het was zo leuk, er sprongen er ook op onze schouder, als je er een nootje naast hield, en dat was uiteraard ook geweldig.
We liepen door dat bos en deelden eten uit aan elke aap die er om vroeg, hele families zaten daar, allemaal eten van ons aannemend, het was echt geweldig en we hebben samen dan ook wel honderd foto’s en video’s gemaakt.
We hebben een anderhalf uur in dat bos rondgelopen, de laatste nootjes uitgestrooid. Het werd toen al wat drukker, en de apen hadden al minder honger, het is dus interessanter om vroeg te gaan.
Het bos lag direct aan het strand en we zijn na ons bezoek dan ook via daar teruggelopen naar het hotel.
Hier geluncht en toen ben ik eens bij het zwembad gaan liggen op een ligbed, af en toe eens het zwembad in, een cocktail gaan halen bij de bar, echt super de luxe vakantie, cocktails by the pool. Jan ging niet mee, die had geen zin om in de zon te liggen. Ik lag trouwens zelf ook niet in de volle zon, maar half in de schaduw van een parasol, het was genieten.
Om toch aan mijn kilometers voor vandaag te komen zijn we daarna nog eens gaan wandelen op het strand, nu eens de andere kant uit, daar waren we nog niet geweest. Op een bepaald moment moesten we door een geul waden, het water kwam bijna tot mijn dijen, mijn short kletsnat, maar ach, het is warm, who cares.
Ik wilde een half uurtje lopen maar we zijn dan toch nog doorgelopen tot we niet meer verder konden, het strand stopte bij een paar rotsen, we waren toen ook al een een tijdje onderweg en gingen terug.
Weer van alweer een ander buffet gegeten, weer anders, weer andere live muziek ook, niet Afrikaans deze keer, maar Westers, sexual Healing, Still the one, toch wel veel bekende nummers.
Nu dringend gaan slapen want morgen heeeel vroeg op, we worden hier om kwart over 6 opgepikt voor een kanotocht en vogels spotten.
Als dat ook weer zo’n succes wordt ben ik definitief verliefd op Gambia.
Zondag 26 november
Vannacht was een absolute horrornacht, ik kon weer niet slapen, 1,5h in totaal, had overal jeuk, voelde me niet lekker, hevige diarree, en ik dacht maar: niet nu een slapeloze nacht, please, niet nu. Want we moesten om half 6 opstaan, African adventure tours kwam ons om om kwart over 6 ophalen voor onze birdwatching by boat tour.
Ik voelde me zo beroerd na die rotnacht dat ik er hevig over twijfelde of ik zou meegaan maar ik wilde Jan niet in de steek laten en sleurde mezelf de deur uit, met een strip immodium in de hand, misselijkheid en buikkrampen negerend.
Ze waren behoorlijk op tijd, wij waren de eersten, daarna deden we nog een hotel of 4-5 aan om nog meer mensen op te pikken. Door de wegen hier ging dat moeizaam, en het idee om de vogels te spotten bij zonsopgang lukte niet.
We kwamen pas over achten bij het Tanji nature bird reserve aan en konden daar kiezen tussen zelf een kayak besturen of geroeid worden met een kano. Alleen wij en een ander koppel deden dat laatste, we hadden vantevoren bedacht dat dat handiger was om de vogels te zien en te fotograferen.
De gids zat in onze boot en wees ons de vogels aan en noemde hun namen, in het Nederlands dan nog. Hij had een Nederlandse vogelgids van Gambia en had het dus over de teugelijsvogel en zo, de uitspraak was wat moeizaam natuurlijk, 'breedbekscharrelaar' is sowieso niet makkelijk om uit te spreken, laat staan voor een Gambiaan, maar ik zat het dichtste bij hem, kon het lezen en gaf dat dan door aan de anderen.
En dan de vogels natuurlijk, we zagen er zoveel, en zulke bijzondere, veel namen waar ik nog nooit van had gehoord zoals de bananeneter. Er waren daar ook bv wel 7 soorten ijsvogels, waarvan we toch 5 verschillende van hebben gezien.
De bomen vol nesten van witkopaalscholvers waren ook indrukwekkend om te zien.
Het fotograferen van de vogels was minder evident, ze zien, de camera richten, inzoomen en afdrukken voordat ze weer weg waren was niet simpel. Ik heb er uiteindelijk wel wat kunnen fotograferen maar had enkel mijn gsm mee. Ik heb al op mezelf gevloekt dat ik mijn camera thuis heb gelaten, voor de allereerste keer ooit, en dat ga ik dus niet meer doen.
![]() |
bijeneter (foto by Simon Price) |
![]() |
ijsvogel |
![]() |
bijeneter (foto by Josh Jones) |
![]() |
grijze bananeneter (foto by Eric Barnes) |
![]() |
breedbekscharrelaar (foto by Frank Vassen) |
![]() |
teugelijsvogel (foto by John Calkhoven) |
![]() |
bonte ijsvogel (foto: Maaike M.) |
![]() |
dwergaalscholver (foto: Maaike M.) |
![]() |
aap tussen de struiken (foto: Maaike M.) |
![]() |
koppel bonte ijsvogels (foto: Maaike M.) |
We voeren dus door die kreken en genoten. Na een uur stopten we bij een eilandje, dat 15 cm onder water stond dus de bankjes en tafels stonden allemaal in het water, en wij dus ook, wat vrij grappig was.
We kregen koffie of thee, en er was een grote box met gesmeerde sandwiches met tonijn of ei. We hadden tenslotte niet ontbeten omdat we zo vroeg vertrokken waren.
Het was heel gezellig, iedereen, we waren met een man of 12, verbroederde daar en kletste met elkaar.
Daarna voeren we weer een uur terug en zagen nog meer prachtige vogels, en jongens die ons vrolijk toezwaaiden.
Bij het eindpunt werden we weer in die rare truck geladen en om kwart over 12 waren we terug bij het hotel, precies 6h weggeweest, maar het was omgevlogen.
Ik was dolblij dat ik het veilig en wel gehaald had, op adrenaline waarschijnlijk, maar moest verder niet aan eten denken. Jan is dan alleen gaan lunchen en ik ben even op bed gaan liggen, en in slaap gevallen tot Jan me om 16h kwam wakker maken.
Ik was nog steeds doodmoe en wou er niet uit maar hij argumenteerde dat ik anders vannacht weer niet kon slapen.
We zijn dan een lange strandwandeling gaan maken, bijna helemaal weer naar monkey forest.
Het was zondag vandaag, hier duidelijk ook een vrije dag, want het strand WAS VOL.
Honderden jongens waren aan het voetballen op het strand, team na team na team, dat we nergens een bal tegen onze kop hebben gekregen is een wonder, hele families die er liepen en zaten, het was echt een Gambiaanse samenkomst op een vrije dag, druk en ambiance, maar zeker niet vervelend.
Om half 7 was er de zonsondergang in zee waar we op hebben zitten wachten, mooi, niet zo spectaculair als ik verwacht had, maar wel mooi oranje.
Toen we ons weer omdraaiden was er de volle maan die er prachtig uitzag, twee natuurfenomenen bij elkaar.
Hier vanavond gegeten en vroeg gaan slapen, allebei heel moe, maar het is weer een mooie dag geweest. I ❤️ Gambia.
Maandag 27 november
Veel beter geslapen vannacht, rustig opgestaan en gaan ontbijten. Daarna lekker wat op ons terras zitten lezen en genieten, het was de bedoeling dat het een ontspannen dagje zou worden.
Ayda had weer iets moois verzonnen voor ons bed, het is elke dag anders. Ik heb haar weer uitbundig bedankt, ook met een knuffel, en een foto van haar gemaakt, (en ze heeft ook weer een fooi gehad, dat helpt ook)
Om toch nog iets te doen zijn we na de middag nog een strandwandeling gaan maken van anderhalf uur. Het strand was opvallend veel rustiger dan gisteren, zelfs bijna niemand. We hebben nog een paar hele mooie schelpen gevonden voor de verzameling die we al hebben, ze zijn heel speciaal, geen idee, welk beest dat is. Het grootste probleem wordt om ze heelhuids thuis te krijgen want ze zijn super fragiel.
Heliophora orbiculus |
Verder hebben we ook de bijzondere patronen van het zand bewonderd, die zijn hier heel ongewoon, het lijken wel tapijten, of zandbergen vanuit een vliegtuig gezien, maar het is eigenlijk gewoon vlak.
We zijn daar blijven liggen tot de zon onder ging, douchen en gaan eten, het thema van vanavond was ‘zoetzuur’, iets waar ik dol op ben, dus ook dat was weer een succes. Het eten is hier trouwens echt lekker en zeer gevarieerd, knap hoor, als je bedenkt dat ze twee keer per dag zo’n uitgebreid buffet maken, dus per week 14 verschillende buffetten. Ook het ontbijt heeft elke dag weer andere dingen maar is verder wel grotendeels hetzelfde, maar dat is thuis ook zo. We hadden ook weer live muziek, om de andere avond is dat, nu was het een soort soul, Marvin Gaye, Otis Redding, gezongen door iemand met een stem zoals Youssou n'Dour, die trouwens van het naburige Senegal komt.
Vanavond nog wat gelezen en spullen klaargelegd voor onze dagtocht van morgen. We worden om 8h opgehaald, hopelijk slaap ik vannacht wat beter en ben ik fit. Mijn darmen zijn nog niet helemaal in orde maar het is ietsje beter, dankzij de immodium..
Morgen alweer de laatste dag, ongelooflijk hoe die week is omgevlogen. 😳
Dinsdag 28 november
Zittend op ons terras, in t-shirt, om 22h, met het geluid van de ruisende golven, profiterend van de laatste avond in Gambia, morgen vliegen we terug naar huis.
En ik wil niet weg, sowieso al voor het weer, bij ons verwachten ze natte sneeuw, dat is toch niet voor te stellen als je hier zit, in de warmte onder een blauwe lucht.
En dan de relaxte sfeer hier, de prachtige natuur, zoveel mooie dingen die we gezien hebben, en er is nog veel te zien. En dit geweldige resort ga ik ook missen, zalig is het hier.
Vandaag is het ook weer mooi geweest, we hebben een daguitstap gemaakt, het echte Gambia in, en alweer genoten.
Wij hebben genoten maar voor de mensen hier is het leven toch niet makkelijk, vaak is het overleven. het zijn anders wel harde werkers en ze proberen allerlei bedrijfjes op te starten, vooral dingen voor de toeristen.
Er is hier een dictator geweest, die het land heeft leeggezogen. Die is weg sinds 2016 en toen moesten ze ongeveer alles heropbouwen. Het toerisme werd de motor van de economie, de bron van alle inkomsten, samen met de pindaexport en de visvangst.
En toen kwam corona en viel alles van de ene op de andere dag plat, de bedrijfjes gingen weer failliet en de bevolking werd zwaar getroffen, niet alleen door het virus maar ook financieel.
Het huidige gemiddelde maandsalaris is ongeveer 55euro dus onze achteloze fooien van 2-3 euro zijn zeer welkom. Als je naar hier komt moet je dat dan ook goed beseffen. Al die lastige strandverkopers, voor hun is iets verkopen vaak het verschil tussen eten en niet eten.
Vandaag hebben we meer van die andere kant van Gambia gezien, veel armzalige in elkaar geflanste golfplaten huisjes, grotendeels aan de rand van de stad, maar overal vriendelijke en vrolijke mensen.
We werden om 8h keurig opgehaald door een gids en weer zo'n rare 4x4 truck en we gingen op weg voor de hele dag met een man of 12.
We reden eerst door een stad, Serrakunda, en het verkeer en mensen krioelden daar door elkaar, het was druk, overal stalletjes en mensen en auto's, van modern tot zwaar gehavend. Ik zag zelfs een truck met het opschrift: 'lekker op weg', duidelijk ingevoerd vanaf onze streken.
Truck met opschrift: Lekker op weg, in Gambia :-) |
De eerste stop van de dag was een schooltje, voor kinderen van 5 tot 8 jaar oud, zoiets. Het schooltje was ook opgericht door een Westerse dame en werd geleid door een enthousiaste directeur die zijn baan in een hotel had opgezegd om deze school te leiden. Ze gaven de kinderen ook te eten voor zover mogelijk en giften waren dan ook zeer welkom. Er waren mensen bij de groep die goed voorbereid waren, met bossen potloden, waar ze op die school naar snakken, en er werden door mensen van de groep verschillende briefjes van 50euro in de bijdragenpot gegooid, zo ook wij, dan kunnen ze weer even verder. Ik vroeg nog aan de gids of ze altijd naar dezelfde school gingen, maar nee, ze probeerden de bezoeken te verdelen over verschillende scholen zodat iedereen kon mee profiteren, very smart.
Er waren 3 klassen waar de kinderen les kregen, het zag er vrolijk en gezellig uit, veel kleuren, mooie speelplaats zelfs ook, ze deden erg hun best.
We mochten in die klassen kijken hoe ze les kregen en daarna kwam iedereen naar buiten. De kinderen dromden om ons heen en probeerden ons witte vel aan te raken, ze waren heel nieuwsgierig en schattig.
Met de truck verder de stad door en na de stad sloegen we een weggetje in en reden de bush in.
Ja, dat was wel zoals ik me Afrika voorstelde, een aarden weg, stoffig, en vooral, heel veel diepe kuilen. We werden door elkaar geschud in die wagen, hotsten op en neer, de gids noemde het een 'Gambiaanse massage'
We reden dus over die weg, met palmen, met velden, met af en toe een dorpje, eigenlijk meer compounds. Het zijn zeker geen hutten, maar grotendeels stenen huizen, een erf eigenlijk met verschillende gebouwen eromheen, en dan het hele domein omgeven door een stenen muur, met daar dan een grote poort in, hoe mooier versierd hoe meer status. Ik moet zeggen, in die dorpjes zagen de huizen er beter uit dan veel bouwsels die we langs de rand van de stad hebben gezien.
Als je door zo'n dorp reed kwamen al de kindjes aan rennen, en roepen en zwaaien, allemaal heel vrolijk.
Daarna reden we weer hotsend en botsend verder tot we stopten in een dorp waar we al verwacht werden.
Een heel stel Afrikaanse mama's stond daar klaar en die hebben ons een dansshow gegeven, begeleid door djembe spelers. Het waren echt van die dansen zoals je wel eens op tv ziet, de hele groep staat in een kring en zingt en danst en maakt geluid met houten stokken, en om de beurt krijgt er iemand de geest en springt in het midden en staat daar dan te freaken en te dansen.
Toen de dames allemaal eens gedanst hadden kwam er iemand om het publiek aan te moedigen om ook eens mee te doen. En ik zat helemaal vooraan, dus was dan ook het eerste slachtoffer. De gids had vantevoren al iets gezegd over meedansen en ik had me voorgenomen om dat niet te doen. Maar ja, op het moment, als ze aan je staan te trekken, dan doe je het maar, dus ik met zo'n mevrouw samen dansen. Jan heeft het gefilmd en ach, het viel me niet tegen, ik had me dan ook maar gesmeten.
bijna vechtend voor een paar ballonnen |
Als je zag hoe blij die waren met een paar simpele ballonnen, dat deed me toch wel wat. Als ik dan aan onze eigen kleinzonen denk, zo verwend, zoveel speelgoed, ze weten niet wat ze eerst moeten nemen, alles wat hun hartje begeert en meer, en daar vechten ze om een stukje opblaasbaar latex.
Afscheid genomen van de dorpelingen en weer hotsebotsend verder. De truck zette ons af aan een zandvlakte waarover dan ook nog eens koeien liepen, een heel mooi zicht. We liepen een paar honderd meter over die zandvlakte naar de rivier, waar er een afrikaanse boot op ons lag te wachten, een piroque. We voeren over de Halahin river die de grens vormt tussen Gambia en Senegal, dus de ene kant was Gambia, de overkant Senegal, en 's nachts zijn de smokkelaars er aktief. Het was er mooi, we hebben nog verschillende mooie vogels gezien, waaronder de grootste reiger die er is, de Goliath reiger. Er zouden ook krokodillen zijn maar die hebben we niet gezien.Ook opvallend waren de mangroves met oesters die daar gekweekt worden, en nog opvallender de enorme bergen oesterschelpen, zoals alles in Gambia worden ook de schelpen gerecycleerd voor een tweede leven.
Na die boottocht stapten we uit in een vissersdorpje dat tegelijk ook een grensdorpje was, we waren gewaarschuwd de douane zeker niet te fotograferen. Het dorpje zelf was echt wel een puinhoop, eigenlijk het meest armoedige en troeperige dorp wat we hebben gezien. We liepen erdoor op weg naar de truck, terwijl wij over het water gingen was die naar het dorp gereden.
Boom vol nestjes van wevervogels |
Vervolgens reden we naar een restaurant, direct aan het strand, waar een lekkere lunch voor ons klaar stond, het was toen al een stukje in de middag. Dus met prachtig uitzicht op de zee zaten wij daar te eten, alles prima geregeld en in orde, alweer verwend.
Sommige mensen gingen nog even zwemmen in zee, en hoewel wij onze zwemspullen wel mee hadden ben ik alleen maar even met mijn voeten in het water geweest. De kustlijn daar was wel veel mooier dan waar wij zitten, bij ons is het bijna resort naast resort, hier was het nog ongeschonden, palmbomen naast het strand en verder niets, heel mooi.
Tenslotte reden we naar Tanji, de meest bekende vissersplaats van Gambia. Als je daar tussen 16-17h aankomt kun je de aankomst van de vissersboten meemaken en het hele gedoe van lossen en laden en verkopen, wat een enorme ervaring schijnt te zijn.
En ja, we waren daar om die tijd, de boten waren net binnen en werden gelost, een een massa volk dat daar op de been was om de meest verse vis te kopen, om weer te verkopen. Het was een kleurrijk geheel, een gekrioel van mensen, die kleurrijke boten en mensen die door het water heen en weer liepen met bakken en manden vis, het was een hele belevenis, we keken onze ogen uit.
En niet alleen onze ogen, ook onze neus was aktief. Want de geuren daar waren ook vrij overweldigend, niet alleen de vis zelf, maar ook de visrokerijen, bakken en bakken en bakken met vis bovenop een soort houtgestookte ovens, en die vis werd zo dus gerookt. Ergens anders werden ze dan weer gedroogd met zeezout, of nog ergens anders stonden wel een paar honderd oude diepvriezers voor opslag van de verse vis. Niet dat die nog werkten, maar ze deden er ijs in, laag vis, laag ijs, enz, tot hij vol was en dicht ging, en zo bleef de vis ook vers, door de isolatie.
Het was een bijzondere ervaring om daar rond te lopen en dat drukke leven te zien.
Dat was de laatste stop en we reden terug naar het hotel, trouwens ook grappig, net weer op weg na die markt, een paar honderd meter verder zag ik opeens de opstapplaats voor onze vogel/kayaktocht, we waren dus al vlakbij de markt geweest, maar die paar honderd meter hadden veel verschil gemaakt, in dat vogelreservaat was het zo rustig en kalm, die markt overdonderend lawaaierig en druk.
Maar het is wel een prachtige dag geweest waarin we heel veel gezien hebben, meer het echte Gambia.
Vandaag ook nog kennis gemaakt met een meisje en we raakten in gesprek. Ze vroeg oa. naar mijn familie en kinderen en kleinkinderen. Toen ik vertelde dat ik een gay dochter had trok ze haar ogen open, en toen ik zei dat het geen probleem was, bekende ze stilletjes dat zij ook dacht dat ze gay was, maar dat dat in Gambia een groot probleem was, ze had het nog nooit eerder aan iemand durven vertellen, dit was de eerste keer. Ondertussen weet ik dat je zelfs 14 jaar in de gevangenis terecht kan komen, dus nu begrijp ik haar angst. We zijn nog steeds in contact en ik probeer haar te helpen om een online gay community te vinden voor haar situatie maar het is niet zo simpel, het is daar echt totaal taboe. Ik heb zo'n medelijden met haar, 28 jaar, je zo alleen voelen, denken dat je ziek of gek bent omdat je niet bent zoals de anderen, niemand anders kennen die ook zo is, familie die op je nek zit om te trouwen, proberen om straight te zijn maar dat lukt natuurlijk niet. Nu ze het eindelijk aan iemand bekend heeft, stroomt het er uit, ik heb al zoveel berichtjes van haar gehad ondertussen, alleen al het feit dat er iemand luistert die niet denkt dat ze gek is, is al een opluchting voor haar.
Tja, dat is ook Gambia. Alle oudere westerse eenzame vrouwen die daar een jong viriel vakantielief komen zoeken, op het strand zie je regelmatig zulke koppels, dat is geen probleem, maar homosexualiteit is een drama, rare tegenstelling.
Terug in het hotel was ons bed weer mooi versierd, een van de mooiste creaties tot nu toe.
Eten en inpakken want morgenochtend om half 11 komen ze ons ophalen om naar het vliegveld te gaan, het is echt voorbij.
Woensdag 29 november
Ontbeten, voor de laatste keer verwend worden met verse gevulde omelet en wafels en koffiekoeken en vers fruit ter plekke voor je gesneden. Ik heb nog over het terrein gelopen met de gopro en het fototoestel, om nog wat herinneringen te maken.
Ook hebben we al ons laatste geld uitgedeeld aan de staff van het hotel, mensen die we ondertussen van naam kenden en de hele week zo goed voor ons gezorgd hebben kregen wat meer, zoals Ayda en Sanno, de rest kreeg een som te verdelen over iedereen die daar werkte.
De bus kwam ook weer netjes op tijd, zeker geen klagen over, en toen was het echt tijd om te vertrekken, afscheid nemen van het heerlijke Tamala resort. Wij vonden het heel jammer om te moeten vertrekken, maar bij een hotel verder stapten er 2 vrouwen op die echt helemaal in tranen waren, ik veronderstel dat die afscheid hadden moeten nemen van hun vakantieliefde, op het vliegveld waren ze nog steeds snotterig.
Op het vliegveld zelf was het alweer een gedoe, weer vingerafdrukken, weer foto's, immigratie, douane, 6 keer paspoort en boarding pass laten zien, maar we kwamen erdoor en het was dus wachten. Het grote voordeel hier was dat het niet zomaar wachten was bij de gate, maar we konden naar buiten, er was daar een groot terras, met overkappingen, en met parasols, en bediening, en je mocht daar roken. Dat was een stuk ontspannener.
Terras op het vliegveld |
Eindelijk werd er omgeroepen dat er een technische storing was die eerst verholpen moest worden, dus we gingen maar weer buiten zitten.
Tenslotte, na een kleine anderhalf uur, mochten we dan toch het vliegtuig op, er bleken problemen met de airco waardoor het hele systeem gereset had moeten worden maar nu konden we dan toch vertrekken voor onze vlucht van 5h50 minuten. Gelukkig een rustige vlucht, zonder turbulentie, en zo kwamen we om een uur of 11 's nachts op Schiphol aan, en het was daar KOUD, nul graden, de temperatuurschok was dan ook groot. Voordat we de shuttlebus gevonden hadden, voordat die ook effectief vertrok, en we onze auto gevonden hadden en op weg konden was er een uur verstreken, we reden precies om 00.00h de autoparking af, op weg naar huis. Daar kwamen we om kwart voor 3 aan, koud en moe, maar we waren veilig thuis, na een prachtige week in Gambia.
En ik wil zeker nog eens terug, nog zoveel wat we niet gezien hebben, zoals het dorp van Kunta Kinte uit Roots, of een bezoek aan een maraboe. Misschien volgend jaar in de winter......
Prachtige lucht als afscheid..... |
Nawoord:
We hebben pas vrij last minute besloten om naar Gambia te gaan, voornamelijk voor de warmte en de zonzekerheid. We hebben nog nooit een vakantie gehad met elke dag goed weer, zonder regen.
En mooi weer hebben we daar gehad, elke dag, zalig.
En Gambia bleek nog zoveel meer en mooier dan enkel een plaats met mooi weer.
Ik had vantevoren wel gelezen dat je je moest aanpassen aan Afrika, het is veel chaotischer dan bij ons.
'Zet het idee van luxe uit je hoofd, het is niet al te schoon, de elektriciteit is onbetrouwbaar en kan vaak uitvallen, soms voor uren, de wifi is niet betrouwbaar, als er iets moet gebeuren, iets kapot is, kan dat lang duren voor dat weer in orde is. Ze zijn vriendelijk maar niet gehaast.'
Dat had ik dus in mijn hoofd toen we daar aankwamen.
En het is geweldig meegevallen, alles. Het resort werd geleid door Victor, een Indier (gok ik) en die had de wind er goed onder. Hij zag alles en verwachtte ook dat het in orde kwam. Elke dag kwam hij de tafels langs om te vragen of alles in orde was.
En dat was het, de staff was geweldig, vriendelijk en behulpzaam, alles was superschoon, het eten lekker en gevarieerd, de live muziek altijd weer anders. Het resort zelf was prachtig en in orde, de super upgrade die we kregen was natuurlijk een geweldige bonus, het fantastische uitzicht ging nooit vervelen en heeft onze vakantie nog veel geweldiger gemaakt.
De elektriciteit viel wel eens uit, maar nooit langer dan 1-2 minuten, de wifi was geweldig, zelfs tot in onze kamer, ver van de receptie, wat lang niet in alle hotels zo is, zelfs niet in Europa.
De uitstappen die we gemaakt hebben met African Adventure tours waren prima georganiseerd, de timing klopte, prachtige dingen gezien, ze voorzagen lekker eten en drinken, goeie gidsen, alles was in orde.
Het land is voor 90% een moslimland, maar toch zeker niet zo strikt als je zou verwachten, christenen en moslims kunnen ook zonder probleem met elkaar trouwen. En er zijn wel gesluierde vrouwen maar heel weinig, ik heb maar 1 vrouw gezien die werkelijk alleen maar een spleetje vrij had voor haar ogen. Ook onze gids bv was moslima, maar daar zag je verder niets aan. Toen ik haar vroeg of ze dan niet verschillende keren per dag moest bidden zei ze: oh, dat doe ik gewoon als ik thuis kom. Toch wordt er veel gebeden, de staff van het resort had hun bidplaats schuin voor ons terras, en daar kwamen ze toch vaak bidden, eerst alles goed schoonmaken, het zand van hun voeten goed afwassen, er stonden altijd jerrycans en keteltjes water klaar, we hadden er goed zicht op en het was bijna een attractie op zich.
De Gambianen zijn super vriendelijk en houden wel van een praatje. Ook als je niets bij ze wil kopen blijven ze nog graag praten, daar had ik wel wat moeite mee, maar dat ligt aan mij. Sowieso, al die verkopers overal is niet mijn ding, maar als je weet dat dat voor hun het verschil is tussen overleven en niets te eten hebben, dan begrijp je het beter. We waren ook gewaarschuwd dat je altijd moet afdingen maar ook niet teveel, gun die mensen ook wat.
Fooien zijn niet verplicht maar wordt wel gewaardeerd en is vaak een groot deel van hun inkomen. We zijn dan ook niet zuinig geweest en hebben overal ruim uitgedeeld. Wat voor ons slechts 2-3 euro is, is voor hun 5% van hun maandelijks inkomen, dus als wij het kamermeisje elke dag 3euro gaven en als afscheid nog eens 6, dan heeft zij een hele goeie maand, en wij eten er niet echt een boterham minder om.
Het leven in zo'n luxe resort is anders wel heel bizar, het verschil met de wereld erbuiten is groot. Ik ben dan ook blij dat we toch elke dag wel buiten het resort zijn geweest, en ook de andere kant hebben gezien.
De Gambianen zijn trots op hun land en werken hard om er weer boven op te komen. Ze zijn vrolijk en vriendelijk en ik heb het land echt in mijn hart gesloten. Wat we trouwens ook heel erg is opgevallen dat driekwart van de toeristen Nederlanders en ook heel veel Vlamingen waren, vaak al voor de 5-6e keer. De Gambianen, vrij taalgevoelig, hadden bijna allemaal wel wat Nederlandse woorden opgepikt en spraken je vaak sowieso al aan in het Nederlands.
We hebben ons trouwens ook geen moment onveilig gevoeld, sowieso niet in het resort, maar ook niet als we over straat liepen of een wandeling maakten, integendeel, iedereen was altijd vriendelijk en behulpzaam. Je moet het natuurlijk ook niet gaan zoeken. Er was een verhaal van een koppel dat in het donker een strandwandeling was gaan maken en was beroofd. Volgens de verantwoordelijke van Corendon was dat nieuw, voor Corona gebeurde dat niet, maar sindsdien zijn sommigen wanhopig genoeg om zoiets te doen, helaas.
Vooral het feit dat ze niet klagen terwijl ze het toch niet makkelijk hebben, dat ze toch makkelijk verbitterd zouden kunnen worden als ze zien hoe wij verwend worden in zo'n resort, echt chapeau. Ik moet zeggen dat, voor zover ik gezien heb, de toeristen toch wel vrij gul waren, de gidsen toch altijd van iedereen fooi kregen, overal staan altijd fooienpotten voor de hele crew en iedereen gooide daar toch wel wat in.
Wat mij vooral bijblijft is dat wij hier, verwende westerlingen, moeten ophouden met zeiken en klagen. We beseffen niet genoeg hoe goed we het hier hebben, hoe rijk en verwend we zijn, hoe veel te veel spullen we hebben en er in het algemeen toch niet gelukkiger van worden.
Nee, dan Gambia en de Gambianen, alles hergebruiken en repareren, en er vrolijk onder blijven.
Het enige grote probleem wat mij betreft is hun houding tegenover homosexualiteit, daar heb ik wel moeite mee.
Toch wil ik graag nog eens terug, er is nog veel wat we niet gezien hebben.
Lees ook: Onze andere reisblogs
.
Reacties
Een reactie posten